Landgebruik en ruimtebeslag in Vlaanderen, toestand 2016

Abstract

Dit rapport beschrijft de ontwikkeling van het landgebruiksbestand voor referentiejaar 2016 voor Vlaanderen. Het is het resultaat van een voortschrijdende ontwikkeling en is gebaseerd op de combinatie van de in Vlaanderen best beschikbare ruimtelijke informatie (GIS-lagen en andere (ruimtelijke) databanken). In het kader van de opmaak van dit landgebruiksbestand werd met andere woorden geen gericht terreinwerk uitgevoerd. Het landgebruiksbestand, toestand 2016 is een update van het landgebruiksbestand, toestand 2013 (Poelmans, L., Van Esch L., Janssen L, Engelen G., 2016a. Landgebruiksbestand voor Vlaanderen, 2013). Doel is om minstens een 3-jaarlijkse update te doen om op die manier evoluties in het landgebruik in Vlaanderen te kunnen monitoren. Het landgebruiksbestand, toestand 2013 geldt hierbij als een nulmeting. Het is noodzakelijk om van het landgebruiksbestand op regelmatige basis updates te kunnen maken met de voorhanden zijnde data. Het is daarom belangrijk dat de procedure op punt staat en dat de databronnen die aan de basis liggen op regelmatige tijdstippen worden geactualiseerd. Voordeel hiervan is dat ook de afgeleide producten van het landgebruiksbestand op regelmatige basis kunnen bijgewerkt worden, zodat ook voor deze afgeleide landgebruikskaarten en indicatoren een consistente tijdsreeks kan opgebouwd worden. ‘Ruimtebeslag’ is zo’n afgeleid product van het landgebruiksbestand. Het concept ‘ruimtebeslag’ is gedefinieerd in het witboek en in de strategische visie van het Beleidsplan Ruimte als dat deel van de ruimte waarin de biofysische functie niet langer de belangrijkste is. Het gaat, met andere woorden, over de ruimte die ingenomen worden door onze nederzettingen (dus voor huisvesting, industriële en commerciële doeleinden, transportinfrastructuur, recreatieve doeleinden en ook parken en tuinen). In 2016 werd een nulmeting van het ruimtebeslag uitgevoerd voor referentiejaar 2013 (Poelmans, L., Van Esch, L., Janssen, L., Engelen, G., 2016b. Indicatoren ruimtelijk rendement, referentiejaar 2013). Hierbij werd het concept ‘ruimtebeslag’ geconcretiseerd en in kaart gebracht als rechtstreekse afgeleide van het landgebruiksbestand. Voorliggend rapport beschrijft daarom ook de update van het ruimtebeslag, toestand 2016.