Milieudruk in de landbouw op basis van gegevens van het Landbouwmonitoringsnetwerk 2005

Abstract

In dit rapport worden de resultaten voor 2005 van de analyse van de gegevens van de Milieumodule, verzameld in het kader van het Landbouwmonitoringsnetwerk (LMN), gerapporteerd. Water-, pesticiden-, energiegebruik van de verschillende deelsectoren van de land- en tuinbouw worden weergegeven, evenals de sectorale nutriëntenbalansen. Dit onderzoek naar de milieudruk in de landbouw is gerelateerd aan de zogenaamde “Milieumodule” goedgekeurd door de Vlaamse regering van 6 februari 2004. Door een EU-subsidie wil men de landbouwer sensibiliseren over het gebruik van energie, bestrijdingsmiddelen, water en nutriënten. In ruil houdt de landbouwer, via een erkende bedrijfsleidingsdienst, een milieuboekhouding bij. Op basis van de verzamelde gegevens formuleert de bedrijfsleidingsdienst een individueel bedrijfsadvies om het gebruik van de vier grondstoffen te verminderen, te optimaliseren. De gegevens van 2004, verzameld door de bedrijfsleidingsdiensten, werden geanalyseerd in Lenders & Van Gijseghem (2006). Aangezien de deelname aan de Milieumodule vrijwillig is, zijn de resultaten evenwel niet representatief en kunnen ze niet geëxtrapoleerd worden naar de totale Vlaamse landbouwpopulatie.

Voorliggende studie omvat 5 hoofdstukken. Eerst wordt de gebruikte databron en methodologie uitvoerig omschreven. In de vier volgende hoofdstukken komen de vier milieuthema’s aan bod: energie, bestrijdingsmiddelen, water en nutriënten. Eerst wordt het totale gebruik berekend en vergeleken met andere bestaande bronnen. Vervolgens wordt het gebruik opgesplitst naar type energiedrager, type bestrijdingsmiddel en herkomst water. Voor de nutriënten wordt een nutriëntenbalans opgesteld. Omwille van de verscheidenheid van de bedrijven en hun activiteiten worden de resultaten opgesplitst naar zeven deelsectoren: gespecialiseerde akkerbouw, tuinbouw in open lucht (inclusief fruitteelt), tuinbouw onder glas, melkvee, overig rundvee, varkens en ten slotte de gemengde bedrijven. Per deelsector wordt berekend: het totale gebruik, de verdeling over de types en finaal het kengetal, het gemiddelde gebruik per hectare of grootvee-eenheid.