Aanpassingen indicator ‘Druk op waterleven door gewasbescherming’

Abstract

De indicator ‘Druk op het waterleven door gewasbescherming’ behoort al vele jaren tot de set van milieu-indicatoren die MIRA regelmatig opvolgt. De indicator weegt de jaarlijks verkochte hoeveelheid werkzame stof per gewasbeschermingsmiddel naar toxiciteit voor waterorganismen en verblijftijd in het milieu, en wordt uitgedrukt als de som van de verspreidingsequivalenten (Seq). Het is dus een maat voor de risico’s voor het waterleven verbonden aan het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.In een recente onderzoeksopdracht, uitgevoerd door het Laboratorium voor Fytofarmacie van de UGent in opdracht van MIRA, werd de Seq-indicator op drie punten aangepast met de bedoeling dichter aan te sluiten bij de realiteit. In de eerste plaats wordt de toepassingswijze in rekening gebracht. Zo houdt boomgaardbespuiting een groter milieurisico in dan een veldbespuiting. Daarnaast wordt de manier aangepast om gebruikscijfers te bekomen. Het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw wordt niet langer bepaald op basis van verkoopcijfers maar wel op basis van de resultaten van het Landbouwmonitoringnetwerk (LMN) van het Departement Landbouw en Visserij, afdeling Monitoring en Studie (AMS). Die gegevens worden geëxtrapoleerd op basis van de landbouwtelling (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie, ADSEI) zodat een beeld van gans Vlaanderen geschetst kan worden. De data voor toepassingen buiten de landbouw worden bepaald voor particulieren op basis van verkoopcijfers verkregen via Phytofar en voor openbare besturen op basis van data verkregen via de VMM. Tot slot worden ook de meest recente toxiciteitsdata in de berekeningen geïntegreerd. Deze nieuwe indicator, de Seq+, werd bepaald voor de gebruiksjaren 2009-2011.Ondanks de korte periode waarvoor de Seq+ bepaald werd, blijkt al een opmerkelijke daling van de druk op het waterleven door gewasbeschermingsmiddelen tussen 2009 en 2011. Die daling kan grotendeels toegeschreven worden aan het sterk gedaalde gebruik van endosulfan, een insecticide dat wettelijk gezien niet meer gebruikt mag worden sinds juni 2007.