Milieuverkenning 2018: Achtergronddocument Wat milieu-indicatoren ons (niet) vertellen: een meta-analyse

Abstract

Dit onderzoek werd uitgevoerd in het kader van de ‘Milieuverkenning 2018’ en leverde de nodige wetenschappelijke onderbouwing.Indicatoren zijn bijzonder nuttig om de toestand van het leefmilieu te documenteren, te analyseren en op te volgen. Door meer dan tweehonderd indicatoren te monitoren, houdt MIRA de vinger aan de pols van het milieu in Vlaanderen (www.milieurapport.be).De vraag stelt zich hoe de Vlaamse milieu-indicatoren de voorbije decennia geëvolueerd zijn. Er zijn zeker heel wat positieve trends merkbaar, maar recent blijken ze af te zwakken. Bovendien blijft de impact op mens, natuur en economie nog erg groot, waarbij Vlaanderen ook een belangrijk deel van de milieudruk afwentelt naar andere gebieden. Voor bepaalde indicatoren is er zelfs sprake van een aanhoudende negatieve trend. Ondanks alle aandacht voor – en de relatieve groei van – milieuvriendelijke alternatieven is hun aandeel nog altijd klein. In het achtergronddocument, opgemaakt door de medewerkers van de Dienst Milieurapportering van de Vlaamse Milieumaatschappij, worden deze vaststellingen geïllustreerd met concrete indicatoren.Ondanks het actieve milieubeleid van de voorbije decennia gaat ons milieu er dus te weinig en te traag op vooruit. Bovendien ondervinden onze maatschappelijke systemen – energie, mobiliteit, voeding – ook externe druk van globale megatrends zoals de demografische ontwikkelingen en de klimaatverandering. Het klassieke milieubeleid botst op zijn grenzen. De analyse van de milieu-indicatoren illustreert de nood aan een nieuwe benadering die vanuit een integrerende kijk oplossingen uitwerkt om onze maatschappelijke systemen veerkrachtig en duurzamer te maken. De verdere analyse van die oplossingen gebeurt in de andere achtergronddocumenten bij de Milieuverkenning 2018.