Labo Ruimte: De Droge Delta

Abstract

De Droge Delta is een ontwerpend onderzoek naar ruimtelijke hefbomen in de strijd tegen waterschaarste. Vlaanderen wordt de laatste jaren steeds meer geconfronteerd met extreme weersomstandigheden die een voorbode zijn van de klimaatverandering. Droogte en waterschaarste vormen daar een onderdeel van. Er lopen al heel wat onderzoeken naar waterschaarste, maar het verband met ruimtelijke ontwikkeling blijft daarin vaak onderbelicht. Nochtans kunnen ruimtelijke planning, programmatie en inrichting van de ruimte een belangrijke rol spelen in de noodzakelijke evolutie van versnelde waterafvoer naar meer infiltreren, vasthouden en hergebruik van water. Daarom startte LABO RUIMTE, de samenwerking tussen Departement Omgeving en Team Vlaams Bouwmeester in 2020 dit ontwerpend onderzoek op, waar in verschillende fasen de ruimtelijke uitdagingen en oplossingen van droogte in Vlaanderen in beeld gebracht worden.Waterschaarste is een complexe problematiek, en hoewel er op jaarbasis voldoende regen valt om aan onze watervraag te voldoen, wordt er nog te veel water afgevoerd zodat we in periodes van droogte in de problemen komen, en dat heeft onder meer te maken met de manier waarop we onze ruimte gebruiken en inrichten. Als we ons echt willen wapenen voor de droogte zullen we collectief moeten evolueren naar meer infiltratie, vasthouden en herbruik van het water. Ruimtegebruik, inrichting van de ruimte en ruimtelijke planning spelen hierin cruciale rol. In een eerste diagnose-fase werd in kaart gebracht wat de droogteuitdagingen voor Vlaanderen zijn, hoe die uitdagingen maar ook de potenties tot het langer vasthouden van water ruimtelijk gedifferentieerd zijn, en wat mogelijke ruimtelijke strategieën of bouwstenen zijn waar ontwerpers en ruimtelijke planners mee aan de slag kunnen. Een van de vaststellingen is dat we de hoeveelheid neerslag die tijdens de natte winterperiode valt, te weinig vasthouden en weten om te zetten in strategische waterreserves die we tijdens de drogere zomerperiodes nodig hebben om het tekort aan water te compenseren. In dit rapport worden de kansen voor het ontwikkelen van strategische watervoorraden in het landschap in kaart gebracht.