Klimaatwijk Mechelen

Abstract

In het voorjaar 2020 lanceerden het Departement Omgeving, het Team Vlaams Bouwmeester en het Vlaams Energie en Klimaat Agentschap een projectoproep klimaatwijken aan lokale besturen en publieke opdrachtgevers. Aanleiding voor deze oproep is de koppeling van de energietransitie aan de ruimtelijke opgave van kernversterking en verdichting. Het concept ‘Klimaatwijken’ vertrekt vanuit de hypothese dat er een schaalvoordeel én opportuniteiten liggen om verschillende uitdagingen op vlak van energie, klimaat en ruimte aan elkaar te koppelen, door die transformatie op schaal van de wijk aan te pakken, en door in te zetten op een meer collectieve aanpak. Uit de kandidaturen voor de projectoproep werden drie steden, met elk een project voor een klimaatwijk, gekozen die vanuit Vlaanderen ondersteund zullen worden, en voor elk van de projecten werd een multidisciplinair ontwerp- en onderzoeksteam aangesteld. De drie gekozen wijken kunnen fungeren als inspirerende en vernieuwende voorbeelden. Het traject was opgevat als “learning by doing” het onderzoeken van de concrete wijken en het betrekken van de juiste actoren, kabinetten en administraties vormt een waardevol leerproces, dat toelaat om de drempels – in beleid of uitvoering – te detecteren en waar nodig bij te sturen om ook de reguliere werking te verbeteren. De stad Mechelen grijpt de ruimtelijke structuur van de Vesten aan om een warmtenet uit te bouwen, waarop ook de appartementsgebouwen, gelegen langs die Vesten, kunnen aansluiten. Het onderzoek resulteerde in een strategische visie voor dat warmtenet, maar omvat ook de uitwerking van een concreet en operationeel kader om verenigingen van mede-eigenaars te ondersteunen in de collectieve energetische renovatie van appartementsgebouwen.