Een passende omgeving voor Circulaire Economie

Abstract

Dit rapport bestaat uit twee delen. Het eerste deel is een verkenning van de ruimtelijke voorwaarden voor de transitie naar een circulaire economie (CE) in Vlaanderen en de implicaties op het ruimtegebruik van bedrijven: wat zijn de ruimtelijke uitdagingen en kansen die de circulaire economie in Vlaanderen beïnvloeden? Op welke typeomgevingen heeft de CE het meeste invloed? Het vertrekpunt hierbij zijn de 6 werkagenda’s (WA) van Vlaanderen Circulair, zijnde de WA Bio-economie, WA circulair bouwen, WA maakindustrie, WA chemie-kunststoffen, WA waterkringlopen en WA voedselketen. Het tweede deel van dit rapport bevat een eerste ontwerpend onderzoek, vertrekkende vanuit concrete cases van circulaire bedrijven die als model kunnen dienen voor andere circulaire initiatieven in Vlaanderen: wat zijn de operationele modellen, uitdagingen en succesfactoren? Wat zijn de randvoorwaarden voor extrapolatie en opschaling op schaal van Vlaanderen? Waarmee moeten we rekening houden wat betreft de ruimtelijke organisatie van de CE in Vlaanderen? Het onderzoek concludeert dat Vlaanderen de ambitie heeft om een belangrijke Circulaire Hub te worden binnen Europa. Er is echter nood aan een duidelijke schets en doorvertaling van deze ambitie naar verschillende ruimtelijke scenario’s en hun consequenties voor het ruimtelijk beleid. Het is belangrijk om de problematiek en de beperkende factoren gedetailleerder in kaart te brengen. Het zal mogelijks noodzakelijk zijn om keuzes te maken over welke circulaire sectoren prioriteit krijgen binnen onze context van een ruimtezuinig beleid (cfr. de bouwshift). Er zullen duidelijke keuzes gemaakt moeten worden en dit in verschillende ruimtelijke contexten zoals het behoud en verweven van economie in de stad, de optimalisatie van ruimtelijke rendement op economische zones, en het in gebruik nemen van tijdelijk beschikbare ruimte.