Atelier diepe geothermie

Abstract

Diepe geothermie - het gebruik van aardwarmte gewonnen op een diepte van minstens 500 meter onder het aardoppervlak - kan in Vlaanderen enkel toegepast worden in de Kempen, waar zich watervoerende lagen in de diepe ondergrond bevinden. Binnen VITO loopt al onderzoek naar de technologische en maatschappelijke randvoorwaarden voor de ontwikkeling van diepe geothermie in de Kempen. De keuze voor het inzetten van geothermiecentrales in Vlaanderen wordt niet enkel bepaald door de potentie van de ondergrond, maar hangt ook in grote mate samen met de ruimtelijke constellatie van functies - de aanwezigheid van warmte- en energiegebruikers - bovengronds. Het ontwerpend onderzoek "Atelier Diepe Geothermie" benadert dit vraagstuk daarom expliciet vanuit ruimtelijk oogpunt en exploreert in twee cases hoe we in deze "perifere" en minder verstedelijkte regio kunnen omgaan met de ruimtelijke en socio-economische gevolgen van de ontwikkeling van diepe geothermiecentrales. De twee cases zijn de technologiecluster in Mol en het Kolenspoor in Genk. In Mol, waar het potentieel voor geothermie hoog is, maar de vraag eerder laag, werd een "eilandenaanpak" onderzocht: een kritische massa aan warmtevragers wordt er bereikt door te clusteren in meerdere eilanden. Rond het Kolenspoor in Genk werkte men met een gekoppelde (of netwerk)aanpak, waarbij verschillende geothermische warmtebronnen aangesloten worden op een warmtenet, dat op zijn beurt verschillende woonkernen en andere consumenten verbindt.Een aantal van de principes - zoals een warmtenetwerk als ruggengraat voor verdichting - zijn ook breder toepasbaar buiten de regio van de Kempen.