Onderzoek naar de potenties van de leidingstraat Antwerpen - Ruhr

Abstract

Dit onderzoek naar "de potenties van de leidingstraat Antwerpen - Ruhr" wordt uitgevoerd in samenwerking met het Havenbedrijf Antwerpen in opdracht van de Vlaamse Overheid (Departement Omgeving). De Vlaamse Overheid werkt reeds enkele jaren aan de optimalisering en vernieuwing van de infrastructuur in België om de internationale verbindingen tussen de poorten en de grootstedelijke gebieden te versterken. In het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen werd de multimodale verbinding tussen de zeehaven van Antwerpen en Duitsland geselecteerd, en werd het Economisch Netwerk Albertkanaal (ENA) beschouwd als een belangrijk economisch concentratiegebied in Vlaanderen. Aangezien momenteel de bestaande ruimte voor pijpleidingen in het ENA ontoereikend is, wordt de groei van de langsheen het Albertkanaal gelegen chemische industrie onvoldoende ondersteund. Daarom wil de Vlaamse Overheid de mogelijkheden onderzoeken om te komen tot een proactieve ruimtelijke reservering ("leidingstraat") voor de uitbouw van een corridor tussen de chemische cluster in de haven van Antwerpen en de chemiebedrijven in Limburg, Nederland en het Ruhrgebied in Duitsland. Het ondersteunen van toenemend transport via pijpleidingen kan op deze manier bijdragen tot de verdere economische ontwikkeling van het ENA en tot het vergroten van de concurrentiekracht van Vlaanderen (Antea, 2016).Verschillende studies hebben de nood aan extra pijpleidingen tussen de haven van Antwerpen en het Ruhrgebied in Duitsland reeds gesuggereerd. Verder onderzoek is echter noodzakelijk om een meer onderbouwde motivatie te bekomen voor de implementatie van een leidingstraat tussen Antwerpen en het Ruhrgebied. Tevens wil de overheid met extra studiewerk het maatschappelijk draagvlak vergroten. In dit kader werd de opdracht "Onderzoek naar de potenties van de leidingstraat Antwerpen-Ruhr", dewelke kan worden opgesplitst in 2 aparte luiken (nl: (1) het toegepaste luik en (2) het strategische luik), opgestart en uitbesteed. De resultaten van beide luiken zullen uiteindelijk dienen als input voor het bepalen van de maatschappelijke meerwaarde van het project (Antea, 2016). Verder werd ondertussen ook een vervolgstudie, nl. "Onderzoek naar de lokale maatschappelijke meerwaarde van de leidingstraat Antwerpen Ruhrgebied", opgestart waarin het maatschappelijk draagvlak van dit project nader onderzocht wordt.In dit rapport wordt dieper ingegaan op de effectieve potentie van de leidingstraat Antwerpen - Ruhr (bijv. door het onderzoeken van trafiekprognoses/ladingspotentieel, impact op duurzaamheid...). Vervolgens wordt vanuit technisch oogpunt beschouwd hoe het verwachte potentieel een ruimtelijke neerslag zou kunnen krijgen, en hoe dit zich verhoudt tot de initiële aannames in het haalbaarheidsonderzoek uit 2016 (Antea Group). Tot slot worden beleidsaanbevelingen geformuleerd inzake de verankering van de gedetecteerde kansen in de betrokken beleidskaders.