Modellering van de sedimentaanvoer naar de waterlopen, het effect van erosiebestrijdingsmaatregelen en het transport van sediment in de onbevaarbare waterlopen

Abstract

In de beheersing van de sedimentproblematiek in Vlaanderen is een vermindering van de sedimentaanvoer ten gevolge van bodemerosie cruciaal. Erosiebestrijding vormde de laatste 10 jaar het speerpunt van het Vlaamse bodembeschermingsbeleid. Erosiebestrijdingsmaatregelen (EBM) worden bij voorkeur zo brongericht mogelijk ingezet en richten zich zowel op het verminderen van de sedimentaanvoer naar de waterlopen als op het behoud van bodemkwaliteit en het verminderen van modderoverlast op het land.Naast de EBM worden maatregelen in en naast de waterloop zelf genomen, zoals de aanleg van oeverzones, de aanleg van sedimentvangen en de ruiming van de waterlopen. Een doordacht beleid inzake bodemerosie en de sedimentproblematiek vraagt een goede kennis van de processen die zich afspelen op het land en in de waterloop en van de link tussen beiden. Er is danook nood aan rekenmodellen die een goede inschatting geven van bodemerosie en sedimentatie op het land, de aanvoer van sediment naar de waterlopen en de stroomafwaartse beweging van dit sediment in de waterlopen ten gevolge van processen van sedimentatie en resuspensie. Deze modellen moeten in staat zijn volgende berekeningen uit te voeren:- Bodemerosie en sedimenttransport door een stroomgebied van een waterloop modelleren,inclusief het effect van erosiebestrijdingsmaatregelen (luik Bodem);- Het gedrag van het geëxporteerde sediment in de waterloop modelleren (luik Water);- De overgang van sediment van "bodem" naar "water" modelleren (luik Koppeling bodem -water).Antea Group en KULeuven werken deze modellen samen uit in een meerjarige opdracht, die aangevat is in februari 2013. In de voorbije periode werd het luik bodem volledig uitgewerkt door KULeuven. In dit eindrapport wordt dan ook een volledig overzicht van dit bodemluik gegeven. Dit eindrapport vormt tegelijk een samenvatting van en aanvulling op de drie voortgangsverslagen die tijdens de voorbije periode zijn verschenen. Doorheen dit rapport zal dan ook sporadisch naar deze voortgangsverslagen verwezen worden voor meer details. Het luik Water van dit project wordt verder uitgewerkt door ANTEA tot het einde van het project.