Onderzoek invoering klimaatvriendelijke energiefiscaliteit

Abstract

Klimaatvriendelijke energiefiscaliteit (w.o. een CO2-heffing) kan een belangrijke bijdrage leveren tot het reduceren van CO2-emissies. Een dergelijke heffing, die verschilt per brandstof naar gelang de hoeveelheid uitgestoten CO2, internaliseert de kosten van de uitgestoten CO2-emissies en is een implementatie van het “vervuiler betaalt”-principe. Door deze internalisering van de kosten gerelateerd aan de uitstoot van CO2 kan een CO2-heffing bij consumenten een gedragsverandering stimuleren en deze (geleidelijk) wegsturen van koolstofrijke brandstoffen naar koolstofarmere en/of koolstofvrije alternatieven.Het draagvlak (en succes) van een CO2-heffing hangt van verschillende factoren af. Een CO2-heffing ingevoerd als een bijkomende belasting zonder meer, kan tot negatieve perceptie en gevoelens leiden. Er zijn bovendien bezorgdheden over de impact op kwetsbare huishoudens en bedrijven. Ook andere ongewenste effecten, zoals een verschuiving naar biomassa met een hoge uitstoot van andere partikels, moeten worden voorkomen.Idealiter is de CO2-heffing budgetneutraal, en vloeien de inkomsten naar de bevolking terug, door de inkomsten in gerelateerd beleid te herbestemmen of andere lasten te verlagen. Zo kan een CO2-heffing bijdragen tot innovatie, lastenverlagingen, nieuwe en verbeterde werkgelegenheidskansen en een betere gezondheid. Bovendien kunnen de meeste ongewenste effecten worden voorkomen door een goed ontwerp van de heffing.Om ongewenste impacten te vermijden en de kansen optimaal te benutten, onderzocht PwC in opdracht van het Beleidsdomein Omgeving de opties voor de invoering van een CO2-heffing in Vlaanderen, en voerde een impactanalyse uit van verscheidene opties.