Duurzaam sparen en beleggen: actualisatie tot 2017

Abstract

Dit rapport toont dat zowel het aanbod als het volume aan duurzame beleggingen fors toeneemt.De huidige maatschappelijke aandacht voor duurzaamheid lijkt weerklank te vinden in de financiële markten. Sustainable finance zit in de lift. In 2017 steeg de interesse, en dat lijkt zicht door te zetten in 2018. Dat maakt van 2017 misschien wel een scharnierjaar van een blijvende groei.Deze vaststelling is te vinden in een nieuw MIRA-rapport (Milieurapport Vlaanderen) dat tot stand kwam door een samenwerking tussen de Vlaamse Milieumaatschappij, de Universiteit Antwerpen en Forum Ethibel. Enerzijds staat het rapport stil bij de evolutie van duurzaam sparen en beleggen, anderzijds geeft de studie trends en inzichten weer voor wie duurzaam wil investeren.Zowel het aantal beleggingsproducten als het totaal belegde volume zijn in 2017 toegenomen. Zo zet de periode van versnelde groei in duurzaam belegde volumes die in 2013 startte, zich ook voort in 2017. Het volume verdrievoudigde van 7,7 miljard euro in 2013 naar 24,1 miljard eind 2017. In deze lijn steeg ook de MVI-index, de verhouding tussen het volume aan duurzaam belegd vermogen ten opzicht van het totaal belegde vermogen in beleggingsfondsen, naar een nieuwe recordhoogte van 12,38 %. Het aanbod van duurzame beleggingsproducten is de voorbije periode eveneens toegenomen ten opzichte van 2016. In totaal werden er 364 producten aangeboden tegenover 267 in 2016. Terwijl het Belgisch duurzaam belegde volume jaar na jaar blijft toenemen, daalt solidair en duurzaam sparen al drie jaar op rij. Met een spaarvolume van net boven 3 miljard euro in 2017 komt dit neer op een daling van iets minder dan 100 miljoen euro tegenover 2016. Zo lijkt het recordniveau van 3,7 miljard euro in 2014 steeds verder buiten bereik. Aangezien de Belgische spaarvolumes blijven stijgen, betekent dit eveneens een daling van het duurzaam gehalte in het spaarvolume. Dit daalde van 1,08% in 2016 naar 1,04% in 2017.De aanhoudende lage interestvoeten op spaarboekjes kunnen hierbij een rol spelen. Zo wordt de psychologische grens om te beleggen op een risicovollere manier – met mogelijk hoger rendement dan op een spaarboekje – kleiner.De duurzame beleggingen via private bankiersdiensten (financiële dienstverlening aan welgestelde particulieren) werden eveneens onderzocht. Gebaseerd op deze gegevens was er in 2017 een totaal vermogen van 15,91 miljard euro duurzaam belegd. Een gedeelte van de beleggingen in deze financiële dienstverlening zijn belegd in beleggingsproducten die eveneens in de statistieken van de totaal belegde volumes in duurzame beleggingsproducten zijn opgenomen. De uitsplitsing hiervan, biedt echter een beter zicht op de omvang duurzaam private bankieren in België.De studie belicht eveneens enkele ‘trends’ in het duurzaam investeren. Die komen enerzijds voort uit verwachtingen die top-down gesteld worden (Europese regelgeving, zoektocht naar Belgisch label voor duurzame financiële producten, enz.), maar anderzijds willen investeerders ook van onderuit duurzame keuzes maken die aansluiten bij hun visie en waarden.Zo is er de aandacht om op een meer klimaatvriendelijke manier te investeren en komt impactbeleggen en SDG-beleggen (Sustainable Development Goals) naar de voorgrond. In 2018 werd ook het eerste duurzame pensioenspaarfonds gelanceerd en had de Europese Commissie haar strategie klaar om duurzame ontwikkeling en financiering te ondersteunen.